İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
İKTİSADİ KALKINMA VAKFI
E-Bülteni
4-10 MAYIS 2015

İKV Tarafından Türkiye Kamuoyunda AB Desteği ve AB Algısı Kamuoyu Araştırması Yayımlandı

İKV tarafından Türkiye kamuoyunda AB’ye ilişkin bilgi ve farkındalık düzeyinin belirlenmesi için Realta Araştırma Şirketi’ne yaptırılan ve Türkiye’de AB üyeliğine destek konusundaki görüşlerin incelendiği araştırmanın sonuçları yayımlandı.  

Araştırma 4-5 Nisan 2015 tarihlerinde, 18 ilde TÜİK örneklem verileri dikkate alınarak, Türkiye genelinde 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden, yüzde 45,6’sı kadın olmak üzere 2.489 katılımcıyla, hanede kantitatif araştırma ve yüz yüze görüşme metoduyla gerçekleştirilmiştir.

Araştırmanın yapıldığı kişilerin profiline bakıldığında, 45 yaş ve üstü kişilerin yüzde 36,8’lik oranla araştırmaya en fazla katılan yaş grubunu oluşturduğu görülmektedir.

Eğitim düzeyi bakımından incelendiğinde lise mezunları yüzde 38‘lik oranla katılımcılar içerisinde ilk sırada yer almaktadır. Bunun yanında katılımcıların yüzde 16’sı üniversite, yüzde 17’si ortaokul, yüzde 21’i ilkokul mezunudur.

Katılımcıların mesleklerine bakıldığında yüzde 25,7 ile ev hanımları ilk sırayı alırken; yüzde 15,3 ile işçiler ikinci sırada, yüzde 11,8 ile emekliler üçüncü sırada yer almaktadır. Örnek grubun yüzde 44,6’sı çalışan kesimdir.

Katılımcıların yüzde 86,4’ü daha önce herhangi bir AB ülkesini ziyaret etmemiştir. Herhangi bir AB ülkesini ziyaret eden yüzde 13,6’lık kesimin yaklaşık yarısının ziyaret sebebi turistiktir.

Katılımcıların yüzde 32,5’lik kesiminin AB’da yaşayan akraba veya yakın tanıdığı bulunmakla birlikte bunun yarısına yakını birinci ve ikinci derece yakınlardan oluşmaktadır.

Temel Bulgular

- Araştırmaya katılan her 5 kişiden 4’ü AB’yi daha önce duyduğunu ifade etmekle beraber, katılımcıların yüzde 85’i AB hakkında ‘hiç’ veya ‘biraz’ bilgiye sahip olduğunu belirtmektedir. Bu da Türkiye kamuoyunda AB konusunda genel bir bilgi eksikliği olduğuna işaret etmektedir.

- AB hakkında bilgi düzeyinin coğrafi olarak ülkenin batısından doğusuna doğru azaldığı görülmektedir. Genç nüfusta (18-30 yaş aralığı) AB bilinirliği ve AB hakkında bilgi düzeyi, ileri yaş gruplarına göre (45 yaş ve üstü) daha fazladır.

- Araştırma AB hakkında yaygın bilgi kaynaklarının televizyon, gazete, radyo gibi geleneksel medya araçları ile internet olduğunu göstermektedir. AB ve Türkiye’deki resmi kurumların, kamuoyunda bilgi kaynağı olarak görülme oranı oldukça düşüktür.

- Araştırmaya göre, Türkiye kamuoyunun yüzde 61,8’i Türkiye’nin AB üyeliğini desteklemektedir.

- Araştırma katılımcılarının yüzde 73’ü Türkiye’nin AB üyeliğine olan inancının azaldığını ifade etmektedir. Araştırmaya göre, Türkiye’nin AB üyesi olacağına inananların oranı yüzde 30; önümüzdeki beş yıl içerisinde Türkiye’nin AB üyesi olmasını bekleyenlerin oranı ise yüzde 23.

- Türkiye’nin AB üyeliğine olan destek coğrafi açıdan karışık bir tablo sergilemektedir. Türkiye’nin AB üyesi olacağına inancın en yüksek olduğu bölge, yüzde 47,7 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi; en düşük olduğu bölge ise yüzde 22,8 ile İç Anadolu Bölgesi’dir. Tüm coğrafi bölgelerde AB üyeliğine olan inanç yüzde 50 seviyesinin altındadır.

- Yaş aralığı olarak bakıldığında ise, 45 yaş altındaki nüfusun Türkiye’nin AB üyeliğini daha fazla desteklediği ve üyeliğe daha fazla inandığı görülmektedir. Ancak tüm yaş gruplarında önümüzdeki beş yıl içinde üyelik beklentisi yüzde 30’un altındadır.

- Türkiye’nin AB’ye üye olmasını destekleyen katılımcıların destekleme sebeplerinin başında refah ve ekonomik gelişmişlik seviyesinin artacağı beklentisi ile serbest dolaşım, yerleşim ve eğitim imkânları beklentisi bulunmaktadır. Bunları demokrasi ve insan haklarının gelişeceği öngörüsü takip etmektedir. Serbest dolaşım imkânının artacağı beklentisi 18-30 yaş arası grupta yüksektir. 30 yaş ve üstü katılımcılar için AB üyeliğini destekleme sebepleri sıralamasında demokrasi ve insan hakları ikinci sırada gelmektedir.

- AB üyeliğine desteğin bölgesel kırılımında, tüm bölgeler için AB üyelik desteğinin ilk sebebi de refah ve ekonomik gelişmişlik düzeyinin artacağı beklentisidir.

- AB üyeliğini desteklemeyenlerin sebeplerine bakıldığında AB’nin Türkiye’ye yaklaşımında uyguladığı çifte standart (yüzde 26) ve AB üyeliğinin Türk kültür ve kimliğine zarar vereceği kaygısı (yüzde 26) öne çıkmaktadır.

- Araştırmaya katılan her 4 kişiden 1’i AB üyeliğinin Türkiye’ye en büyük katkısını ‘serbest dolaşım’; her 5 kişiden 1’i de ‘yeni iş imkânları’ olarak ifade etmiştir. Üyeliğin Türkiye’ye herhangi bir katkısı olmayacağına inananlar ise yüzde 15 ile üçüncü sırada yer almaktadır.

- Katılımcıların yüzde 65,2’si Türkiye’nin ekonomik olarak AB’ye ihtiyacı olduğunu ifade etmektedir. Bu oranın en yüksek olduğu coğrafi bölge yüzde 78,3 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’dir.

- AB üyeliğinin muhtemel katkılarına benzer şekilde araştırma katılımcıları için AB, yüksek refah ve ekonomik gelişme anlamına gelmektedir (yüzde 23). Bunu yüzde 21 ile serbest dolaşım ve sınırların kalkması takip etmektedir.

Yayının PDF versiyonuna buradan ulaşılabilir.