UKRAYNA’DA AB DEPREMİ
Ukrayna Başbakanlığı’ndan yapılan açıklamada, 21 Kasım 2013 tarihinde toplanan Bakanlar Kurulu’nda; Ukrayna’nın milli güvenliği gerekçesiyle Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu, AB ve Üye Devletleriyle yapmayı planladığı ortaklık anlaşması sürecinin askıya alındığı bildirildi. Ukrayna Başbakanı Nikolay Azarov, “Bu karar Ukrayna’nın Rusya Federasyonu ve diğer Bağımsız Devlet Topluluğu (BDT) üye ülkeler arasındaki ticari, iktisadi ilişkilerin istikameti, kaybedilecek üretimin hacminin ikamesi üzerinde daha detaylı çalışmak için alındı. Bununla birlikte Ukrayna’nın iç piyasa değerlerini, AB seviyesine aynı değer eşitliğine çıkartmamız gerekiyor ki bu aynı zamanda uluslararası hukuki bir prensibi ve ülkenin iktisadi emniyetidir” derken, Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna Sanayi Politikası Bakanlığı ile Ukrayna Ekonomik Kalkınma Bakanlığı’na AB ve Rusya Federasyonu ile karşılıklı komisyon kurma yönünde talimat verdi. Üç bakanlığın teklifiyle kurulacak muhtemel uluslararası komisyonun, girişimcilik faaliyetlerinin uygulanması, ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirmesi, uluslararası ticaretin genişletilmesi ve desteklenmesi, piyasa serbestliği ve üretim kaybının giderilmesi konularında çalışacak. Başbakan Azarov parlamentodaki konuşmasında ise, yıllardır hazırlandıkları AB ile yakınlaşma projesini rafa kaldırmalarının zor, ama ekonomik bakımdan kaçınılmaz bir karar olduğunu söyledi.
AB ise, Kiev yönetiminin kararından hayal kırıklığı duyduğunu dile getirdi. Avrupa Komisyonu’nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Štefan Füle, ülke ve millet olarak Ukrayna’nın önemli bir fırsat kaçırdığını söylerken, Ukrayna’nın geleceğinin AB ile yakın ilişkiler geliştirmesine bağlı olduğuna inandıklarını ve ortaklık anlaşmasının Ukrayna’nın modernleşme ve reform gayretlerini destekleyeceğini ifade etti. AB Dönem Başkanı Litvanya’nın Dışişleri Bakanı Linas Linkevicius ise, Ukrayna’nın AB ve Rusya ile birlikte müzakere etme önerisini reddederek üçlü diyaloğun opsiyon olamayacağını ve emsalinin de bulunmadığını vurguladı.
AB ile Ortaklık Anlaşması imzalamak üzereyken, Rusya’nın baskısı üzerine bu niyetinden vazgeçerek Moskova ile daha fazla yakınlaşma kararı alan Ukrayna yönetiminin tutumu, ülkede Avrupa yanlılarının sert tepkisine yol açtı. Muhalefet liderlerinden Udar Partisi’nin Genel Başkanı Vitali Kliçko “Ukrayna Avrupa’ya aittir ve demokratik bir devlet olacaktır, hep birlikte bu hükümeti değiştirebiliriz” diyerek, Ukrayna halkını kararı protesto etmeye çağırdı. Cezaevindeki eski Başbakan Yulia Timoşenko’nun çağrısı ile Kiev’deki Bağımsızlık Meydanı’nda toplanan göstericiler, ellerinde AB bayraklarıyla, Ukrayna milli marşını söyleyerek hükümetin kararını protesto etti. Muhalefet protestoya en az 100 bin kişinin katıldığını belirtirken, polis protestocu sayısını 20 bin olarak açıkladı.
Bakanlıkların çevresindeki barikatı aşmaya çalışan göstericilere polis göz yaşartıcı gazla müdahale ederken, hükümete destek gösterileri de yapıldı. Hükümetin ortaklık anlaşması hazırlığı sürecini durdurduğunu açıklamasını protesto eden göstericileri, Ukrayna'da ana akım kanalların sınırlı düzeyde aktarması ise, başta Avrupa olmak üzere uluslararası basının üzerinde önemle durduğu bir diğer konu.
