TÜRKİYE-AB GÜNDEMİ

Haftayı kapatırken, Ankara’da gerçekleşen ve son olarak açıklanan rakamlara göre 97 kişinin yaşamını kaybetmesine yol açan terör saldırısı ile sarsıldık. Tüm ülkemizi olduğu gibi tüm dünyayı şoke eden ve ciddi güvenlik ihmali ile ilgili tartışmalara yol açan menfur olay sonrasında, bu gibi terör eylemlerini önlemek ve bir daha olmasını engellemek için neler yapılması gerektiğini düşünmeye başladık. 1 Kasım seçimleri öncesinde, son derece kritik bir dönemeçten geçen ülkemizin, AB üyelik hedefi doğrultusunda, siyasi ve ekonomik alandaki reformlarına devam ettirmesi büyük önem taşıyor. 

Haftanın Türkiye-AB gündemi ise yine oldukça hareketli idi. AB’nin göç akınını kontrol altına almak için Türkiye’ye bir eylem planı sunması ve Cumhurbaşkanı Erdoğan‘ın Brüksel ziyareti kapsamında konuyu AB yetkilileri ile görüşmesi AB gündemimizi belirledi. Bundan sonra da, eşi görülmedik bir göç baskısı ile karşı karşıya olan AB’nin, düzensiz göçün kontrolü için Türkiye’ye her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyacağı görülmekte.

Aşağıda Türkiye ve AB gündeminin öne çıkan gelişmelerini daha ayrıntılı olarak bulabilirsiniz.
 

AB: “Siyasi Erkler ve Halk Teröre Karşı Birlik Olmalı”

10 Ekim 2015 tarihinde Ankara’da meydana gelen terör saldırısının ardından AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini ve Avrupa Komisyonunun Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn ortak resmi açıklamalarında, terör saldırısında yaşamlarını yitirenlerin ailelerine başsağlığı ve tüm yaralılara acil şifalar dilediler. Saldırı ile Türkiye’nin yeni bir trajediyle karşı karşıya kaldığı belirtilen açıklamada, Türkiye’nin istikrarını bozmaya çalışan teröristlere karşı halkın ve siyasi erklerin birlik olmaları çağrısında bulunuldu. AB olarak, toplumların istikrarını bozan gruplara, teröre ve şiddeti körükleyen her türlü oluşumlara karşı birlikte hareket eden Türkiye’deki tüm halkların yanında olunduğu vurgulanırken, Türkiye’de resmi otoriteler ve halkla kurulan işbirliğinin her zamankinden daha güçlü olduğu ifade edildi.
 

Timmermans ve Hahn Türkiye Ziyaretlerini İptal Etti

Ankara’daki terör saldırısının ardından Türkiye’de ilan edilen üç günlük yas nedeniyle 11 Ekim 2015 tarihinde yapılan resmi yazılı açıklamada Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Frans Timmermans ve Avrupa Komisyonunun Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Johannes Hahn, Türkiye’ye gerçekleştirecekleri resmi ziyaretleri iptal ettiklerini duyurdular. Yapılması planlanan ziyaretlerde, 5 Ekim 2015 tarihinde Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’in Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunduğu mülteci krizine yönelik Eylem Planı’nın görüşülmesi bekleniyordu. Bir sonraki görüşme tarihi, Avrupa Komisyonu tarafından 14 Ekim 2015 tarihinde tekrar belirlenecek.
 

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Belçika Temasları

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 4-6 Ekim 2015 tarihleri arasında, Belçika Kralı Philippe’in davetlisi olarak Belçika’ya resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Belçika’daki temaslarının başlıca gündem maddelerini, Türkiye’nin AB katılım müzakereleri, vize serbestliği süreci, terörle mücadele ile AB’yi de yakından ilgilendiren mülteci krizi ve Suriye’deki durum oluşturdu.

5 Ekim 2015 tarihinde, Belçika Kralı Philippe ve eşi Kraliçe Mathilde tarafından resmî törenle karşılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Belçika Kraliyet Sarayı’nda gerçekleşen törene katıldı.  Törenin ardından Belçika Şirketler Federasyonu (FEB) tarafından düzenlenen Yüksek Düzeyli İş Toplantısı’na katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, toplantıda Belçikalı iş adamlarına bir konuşma yaptı. Türkiye’nin ekonomi alanında yaşadığı olumlu ilerleme ve değişimlerden bahseden Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin dünyanın 17’nci büyük ekonomisi olduğunu, tarımsal üretimde Avrupa’da 1’inci ve dünyada 7’nci sırada olduğunu söyledi. Türkiye’nin AB’ye üye olmasının uluslararası alanda en önemli önceliği ve stratejik tercihi olduğunun altını çizen Cumhurbaşkanı Erdoğan, siyasi engellerin ortadan kaldırılması ve yeni fasılların müzakereye açılması ile ilişkilerin geliştirilmesi gerektiğini vurguladı. Terör ve düzensiz göçle mücadele konularında AB ile iş birliğinin hayati önem taşıdığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Dış, Güvenlik ve Savunma Politikaları faslının açılmasının önemine değinirken, Geri Kabul Anlaşması ve vize serbestisi konularını içeren Adalet, Özgürlük ve Güvenlik faslı kapsamına giren konularda daha yoğun iş birliğine ihtiyaç duyulduğunu kaydetti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ziyareti kapsamında, AB Konseyi Başkanı Donald Tusk ile bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Cumhurbaşkanı, Tusk’a AB’nin en etkin politika araçlarından biri olan genişleme politikasının devam etmesi ve neticelendirilmesi gerektiğini aktardığını belirtti. AB ile vize serbestisi, enerji ve ekonomi alanlarındaki diyaloğun geliştirilmesine önem verdiğini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu konulara Konsey Başkanı Tusk’un destek vereceği konusunda mutabık kaldıklarını aktardı. Türkiye’nin IŞİD, PKK ve DHKP-C gibi terör örgütleriyle kararlı bir mücadele yürüttüğünü ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, yapılan operasyonlarla hem vatandaşların can ve mal güvenliğini sağlamayı, hem de özgürlük-güvenlik dengesinin korunmasına çalıştıklarını söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin 4 yıldan fazla bir süredir çatışmalardan kaçan insanlara hiçbir ayrım yapmadan sahip çıktığını hatırlatarak, Türkiye’nin uluslararası toplum adına bu yükü tek başına omuzladığını vurguladı. Suriye krizinin sebep olduğu sığınmacı akınıyla son dönemde AB ülkelerinin de daha yoğun bir şekilde yüzleşmeye başladığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin, ortak bir tutum belirleme çabalarında AB ile bu konuda her türlü iş birliğine açık olduğunu vurguladı.

AB Konseyi Başkanı Donald Tusk ise ortak basın toplantısında, AB-Türkiye ilişkilerinin güçlenmesini istediklerini ifade ederken, AB’nin Suriyeli göçmenler konusunda Türkiye ile birlikte çalışmaya hazır olduğunu ve yapılan görüşmede mali destek, sınır yönetimi, insan kaçakçılarıyla mücadele, entegrasyon politikaları ve vize serbestliği konularının yanı sıra Suriye’de muhtemel tampon bölge konusuna değindiklerini kaydetti. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Belçika’daki temasları sırasında, AP Başkanı Martin Schulz ve Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker ile de bir araya geldi.  Komisyon Başkanı Juncker tarafından Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sığınmacılara destek ve göç yönetimine ilişkin taslak eylem planını sunarken, planda Türkiye’ye 1 milyar avro tutarında yardım yapılması öngörülüyor. Plan ayrıca, AB ve Türkiye tarafından ivedilikle uygulanması öngörülen bir dizi eylemi içeriyor.
 

G20 Ticaret Bakanları Türkiye’de Toplandı

Türkiye’nin G20 Dönem Başkanlığı kapsamında düzenlediği G20 Ticaret Bakanları Toplantısı, 6 Ekim 2015 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirildi.

Toplantıya, G20 üye ülkeleri temsilcileri ve Avrupa Komisyonun Ticaretten Sorumlu Üyesi Cecilia Malmström’ün yanı sıra, Türkiye tarafından konuk olarak davet edilen Azerbaycan, İspanya, Singapur, Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği (ASEAN) adına Malezya, Afrika’nın Kalkınması için Yeni Ortaklık (NEPAD) adına Senegal ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) 10’uncu Bakanlar Konferansı’na ev sahipliği yapacak olan Kenya’dan bakanlar ile Dünya Bankası, IMF, OECD ve DTÖ temsilcileri katıldı.

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin açış konuşmasıyla başlayan toplantıda, B20 tarafından iş dünyasının ticaret alanındaki görüşleri G20 Ticaret Bakanlarına aktarıldı. Oturumlarda küresel ticaretteki yavaşlamanın döngüsel ve yapısal nedenleri, KOBİ’lerin ve düşük gelirli gelişme yolundaki ülkelerin küresel değer zincirlerine entegrasyonunun teşviki ve çok taraflı ticaret sisteminin güçlendirilmesi konuları derinlemesine tartışıldı.

Rusya’ya Diplomatik Nota Verildi

Rusya’ya ait bir savaş uçağının 3-4 Ekim 2015 tarihlerinde, Türkiye’nin hava sahasını ihlal etmesi üzerine, Türkiye Rusya’ya diplomatik protesto notası verirken, NATO konuyu derinlemesine ele almak için acil toplantı kararı aldı. Belçika’ya gerçekleştirdiği resmi ziyaret sırasında konuya ilişkin değerlendirmede bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya’nın gerçekleştirdiği hava sahası ihlalini eleştirirken, Türkiye’ye yapılan saldırının NATO’ya yapılmış bir saldırı olduğunu ve NATO’nun da buna karşı bir tavır aldığını açıkladı. Brüksel'de Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu ile görüşen NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya'nın gerçekleştirdiği eylemlerin bölgenin güvenliği ve istikrarına katkıda bulunmadığının altını çizdi. Genel Sekreter Stoltenberg,  Rusya'nın Türkiye hava sahasını ihlalinin kabul edilemez olduğunu ifade ederken, NATO’nun Türkiye’nin yanından olduğunu sözlerine ekledi.