HAFTANIN HABERİ

Almanya Ermeni Soykırımı İddialarını Tanıdı

Almanya Federal Meclisinde 2 Haziran 2016 tarihinde oylanan Ermeni soykırımı iddialarını tanıyan tasarı oyçokluğu ile kabul edildi. Tasarı Hristiyan Demokrat Birliği (CDU), Hristiyan Sosyal Birliği (CSU), Sosyal Demokrat Partisi (SPD) ve Yeşiller tarafından destekleniyordu. Böylece Almanya Ermeni soykırımı iddialarını tanıyan 13’üncü AB ülkesi oldu.

Bilindiği üzere Almanya Federal Meclisinde 2005 yılında  Ermeni soykırımı iddialarına ilişkin bir tasarı kabul edilmiş; ancak, metnin içinde olayların pek çok bilim insanı ve tarihçi tarafından soykırım olarak nitelendirildiğine yer verilmekle birlikte, doğrudan soykırım tabiri kullanılmamıştı. Olayların yüzüncü yıldönümünde (2015 yılı) Cumhurbaşkanı Joachim Gauck, Berliner Dom kilisesinde yapılan anma ayininde 'soykırım' ifadesini kullanmış, Birinci Dünya Savaşından beri iki ülke arasında devam eden dostluk ve müttefiklikten dolayı doğan bir sorumluluk, hatta suç ortaklığından bahsetmişti. Ancak Alman Federal Meclisi, Türkiye ile ilişkilerin hassasiyeti nedeniyle konudan uzak durmuş, 1915 olaylarının aydınlatılmasının parlamentolardan ziyade bağımsız tarihçiler tarafından değerlendirilmesi gerektiğini ifade etmişti.

2 Haziran 2016 tarihinde kabul edilen karar, 1915 olaylarının soykırım olarak tanınmasını, bunun orta öğretim ve üniversite eğitiminde ders olarak okutulmasını, sivil toplum çalışmalarına ve yayın alanına yansıtılmasını içeriyor. Konuyla ilgili olarak açıklama yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan,  Almanya Federal Meclisinin aldığı bu kararın Türkiye-Almanya ilişkilerini ciddi biçimde etkileyeceğini ifade etti. Hâlihazırda Berlin Büyükelçisi Hüseyin Avni Karslıoğlu’nu istişarelerde bulunmak üzere geri çağıran Türkiye’nin kararla ilgili resmi açıklaması Dışişleri Bakanlığınca yapıldı. Açıklamada Alman Federal Parlamentosunun, tarihi kendi bildiği gibi yorumlamasının; öte yandan, hukuku hiç dikkate almamasının kaygı verici olduğu vurgulandı (Açıklamanın tamamına buradan erişilebilir).

Konuyla ilgili Almanya tarafında ilk açıklama ise Başbakan Angela Merkel’den geldi. Merkel, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile gerçekleştirdiği basın toplantısında, “Almanya'yı Türkiye'ye bağlayan çok şey var ve bir konuda görüş farklılığımız olsa da bağımızın, dostluğumuzun ve stratejik bağlarımızın boyutu büyük” dedi.