TÜRKİYE-AB GÜNDEMİ

Geçtiğimiz hafta Türkiye ve AB gündeminde öne çıkan haberler şu şekilde:

İstanbul’da Meydana Gelen Terör Saldırısına İlişkin AB’den Açıklama

İstanbul’da 7 Haziran 2016 tarihinde Vezneciler’de meydana gelen terör saldırısına ilişkin olarak AB Sözcüsü tarafından yapılan resmi açıklamada, Türkiye’nin bir kez daha bu tür saldırı ile karşı karşıya kaldığı belirtildi. Açıklamada, saldırıda hayatını kaybedenlerin ailelere taziye mesajı ve yaralılara acil şifalar iletildi.  AB olarak, Türkiye’ye, hükümete ve Türkiye halkına dayanışma mesajının verildiği açıklamada, küresel teröre karşı ortak hareket edileceği teyit edildi.

Türkiye-AB Terörle Mücadele Diyaloğu Brüksel’de Düzenlendi

Türkiye-AB Terörle Mücadele Diyalog toplantısı 8 Haziran 2016 tarihinde Brüksel’de düzenlendi. AB Dış İlişkiler Servisi (European External Action Service-EEAS) tarafından yapılan yazılı açıklamada, İstanbul’da ve AB’de meydana gelen terör saldırıları kınanırken, insan hakları ve mülteci hukuku başta olmak üzere, uluslararası hukuka paralel bir şekilde hareket edilmesi gerektiğinin altı çizildi.

Terörle mücadelede Türkiye ve AB vatandaşlarının doğrudan etkilendiği belirtilen açıklamada, güvenlik ve barışa yönelik gerçekleştirilen bu saldırılar karşısında her iki tarafın stratejik ortak kapsamında yakın işbirliği içinde hareket etmesinin önemi vurgulandı.  

IŞİD tehdidine karşı her iki tarafın sergilediği mücadelenin artırılması, ortak karar olarak tekrarlandı ve yabancı terör savaşçılarının önlenmesi gerektiği dile getirildi.

Açıklamada AB tarafından, PKK’nın terör örgütü olarak tanındığı ve terörle mücadelede yakın işbirliğinin sağlanması gerektiği belirtildi. Europol’e atanan Türk irtibat görevlisi memnuniyetle karşılanırken, CEPOL ve Europol arasındaki işbirliğinin artırılması çağrısında bulunuldu. Aynı şekilde işbirliği kapsamında, terörle mücadele eğitimlerinin verilmesinin yanı sıra personel değişimlerinin de gündeme alındığı açıklandı.

Uluslararası çabaların etkin kılınması adına açıklamada, Mali Eylem Görev Gücü, Küresel Terörle Mücadele Forumu ve IŞİD ile Mücadele için Küresel Koalisyon girişimlerinin koordinasyonlu çalışmaları üzerinde mutabakata varıldığı açıklandı.

Terörün finansmanı ve sınır dışı işlemler konularında, taraflar, bilgi paylaşımı, yasal uygulamaların ve adli konularda işbirliğinin güçlendirilmesi için ortak bir çerçeve sundu. AB Radikalleşme Farkındalık Ağı’nın (RAN) 31 Mayıs 2016 tarihinde Ankara’ya düzenledikleri ziyarete de değinilen açıklamada, terör örgütlerinin yeni üye kazanmalarının önüne geçilmesi ve terör sorununun temel sebeplerinin değerlendirmeye alınması kararı alındı.

AP’den TBMM’de Milletvekillerinin Dokunulmazlıklarının Kaldırılmasına Kınama

AP’nin 8 Nisan 2016 tarihli oturumunda, TBMM’nin 138 milletvekilinin dokunulmazlıklarının kaldırılmasına ilişkin kararı eleştirildi. AP üyeleri bu kararın, hukukun üstünlüğü ile ifade özgürlüğünü göz ardı ettiğine ve Türkiye-AB ilişkilerine zarar verebileceğine dikkat çekti. Açıklamada, Türkiye’ye, hukukun üstünlüğü ve ifade özgürlüğü ile azınlık haklarının korunmasının gözetilmesi çağrısında bulunuldu.

Avrupa Komisyonunun Komşuluk Politikası ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Üyesi Johannes Hann da oturumda, AB’nin, Türkiye ile ilişkilerinin canlandırılmasına ilişkin isteğini ortaya koyduğunun, buna mali ve siyasi destek verdiğinin altını çizdi. Ancak bu ilişkinin tek taraflı olmadığını ve Türkiye’de hukukun üstünlüğü ve ifade özgürlüğüne ilişkin ciddi gerileme olduğunu vurguladı.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu Varşova’ya Resmi Ziyaret Gerçekleştirdi

8-9 Temmuz 2016 tarihlerinde Varşova’da yapılacak NATO Zirvesi öncesinde, 9 Haziran 2016 tarihinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Varşova’da gerçekleştirilen Türkiye-Polonya-Romanya Üçlü Dışişleri Bakanları Toplantısı’na katıldı. Görüşmelerde terörle mücadele, bölgesel ve uluslararası konular ele alındı.

Slovakya, İtalya ve Hollanda Büyükelçilerinden AB Bakanı Çelik’e Resmi Ziyaret

7 Haziran 2016 tarihinde Slovakya’nın Ankara Büyükelçisi Anna Turenicoya ve İtalya’nın Ankara Büyükelçisi Luigi Mattiolo AB Bakanı ve Başmüzakereci Ömer Çelik’i makamında ziyaret etti. Ziyaretlerde Türkiye-AB ilişkileri, terörle mücadele ve göç konuları ele alındı. 1 Temmuz 2016 tarihi itibarıyla AB Konseyi Dönem Başkanlığı görevini Hollanda’dan devralacak Slovakya’nın dönemine yansıması beklenen konular da görüşülen gündem maddeleri arasında yer aldı.

Bakan Çelik 7 Haziran 2015 tarihinde, Türkiye’nin üyelik müzakerelerini görüşmek üzere AB Konseyi Dönem Başkanlığı’nı yürüten Hollanda’nın Ankara Büyükelçisi Cornelis Van Rij’i kabul etti. 

Bakan Çelik, İstanbul’da Vezneciler’de gerçekleştirilen terör saldırısına ilişkin yazılı açıklamasında saldırının, Türkiye’nin demokrasi, hukuk devleti ve toplumsal barışına yönelik yapıldığını belirtti. Türkiye’nin Avrupa ülkesi olduğunu belirten Bakan Çelik, bu saldırıların aynı zamanda AB’nin sahip olduğu demokrasi değerine karşı da yapılan bir girişim olduğunu vurguladı. Türkiye’nin AB üyelik müzakerelerine ilişkin Bakan Çelik, Türkiye’ye yöneltilen terör saldırısını, güvenliğe ve demokrasiye yönelik yapıldığını belirtti ve demokrasinin korunmasında kararlı olduklarını kaydetti.

Bakan Çelik, sadece göçle ilintili olmayan ve daha büyük bir vizyonda ele alınması gereken AB ile yürütülen ilişkilerde yeni bir ivme yakalandığını belirtti.

Yazılı açıklamasında “vizesiz Avrupa” için Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve AB Bakanlığı olarak yürütülen teknik değerlendirmelerin yakın bir tarihte açıklanacağı bilgisini veren Bakan Çelik, 5 kriterde yer alan terör konusuna ilişkin olarak, Türkiye’nin özgürlük ve güvenlik dengesini her koşulda sağlayan ülke konumunda olduğunu açıkladı. Bakan Çelik, terörle mücadelede değişiklik yapılmasının beklenmesini gerçekçi bulmadığını belirtti.

AB Bakanı Çelik, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Başkanı Agramunt ile Görüştü

7 Haziran 2016 tarihinde Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Başkanı Pedro Agramunt, AB Bakanı ve Başmüzakereci Ömer Çelik ile AB Bakanlığında bir araya geldi. Görüşmelerde terörle mücadele mesajları verildi.

Konuya ilişkin AKPM Başkanı Agramunt, İstanbul’da 8 Haziran 2016 tarihinde Vezneciler’de gerçekleştirilen terör saldırısını kınayarak, Türkiye’ye terörle mücadelede destek verdiklerini belirtti. Terörün önlenmesinin, Türkiye ve AB için büyük önem taşıdığını belirten Agramunt, “Korku Yok” (No Fear) başlıklı bir kampanyanın bir sonraki AKPM toplantısında başlatılacağını açıkladı. 

İSO Türkiye’nin 500 Sanayi Kuruluşu Verilerini Açıkladı

İSO “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu-2015 Yılı Araştırması” sonuçlarını açıkladı. İSO Başkanı Erdal Bahçıvan basın toplantısındaki açıklamasında, sonuçlarda şirketlerin finansman giderlerinin dünya genelindeki oranlara kıyasla oldukça artığını ve bu artışın yüzde 75 olduğunu, kâr oranının ise yüzde 63,4’ünü finansman gideri olarak kaydedildiğini açıkladı. Türkiye’deki borç oranına kıyasla borçlanma maliyetinin yine dünya geneline göre fazla olduğunu belirten Bahçıvan, mevcut durumun sürdürülebilir olmadığını savunurken, “Türkiye’nin borçlanmanın kalitesi açısından dünyadan negatif ayrıştığını ve kısa vadede mali borçların toplam mali borçlara oranının dünya genelinde yüzde 25 olmasına karşın İSO 500’de yüzde 39 olduğunu açıkladı. Bahçıvan ayrıca 2014 yılında 417 olan kâr sağlayan şirket sayısının 2015 yılında 400’e düştüğünü ve zarar eden şirket sayısının ise 100 olduğunu vurguladı.     

Üretimin Sanayi 4.0 ile evrim geçirdiğini, Türkiye’nin nitelikli üretim ve yeni bir ekonomik büyüme modeline kayması gerektiğini belirten Bahçıvan, ekonomik büyümenin niteliğini değiştirerek, Ar-Ge’ye, tasarıma ve markalaşmaya ağırlık vererek bu sistemi takip etmesi gerektiğini kaydetti. Bahçıvan, bu değişimde KOBİ’lere ayrı önem verilmesinin altını çizdi. 

Sonuçlara göre, Tüpraş 35 milyar 437 milyon TL üretimden net satış tutarı ile en büyük sanayi kuruluşu olarak açıklanıyor. Listenin ikinci sırasında 14 milyar 732 milyon TL ile Ford Otomotiv ve üçüncü sırasında 9 milyar 998 milyon TL ile Arçelik bulunuyor. 2015 yılında İSO 500’ün üretimden net satışları 2014 yılına göre yüzde 7 arttığı belirtiliyor. Verilere göre, 2015 yılında ekonomi yüzde 4 ve imalat sanayi ise yüzde 3,8 büyürken, İSO 500’ün ihracat oranının yüzde 12,9 azaldığı ve şirketlerin 2015 yılında Türkiye’deki toplam ihracatın yüzde 37,2’sini, sanayi ihracatının yüzde 38,9’unu gerçekleştirdiği belirtiliyor.  

Sonuçlara göre, şirketlerin Ar-Ge harcamalarının, 2014 yılına göre yüzde 7 arttığı ancak üretimden satışlar oranının yüzde 0,74 olarak aynı kaldığı açıklanıyor. 2015 yılında katma değer içinde orta-düşük teknoloji yoğun sanayi şirketlerinin payı yüzde 18,9 olurken, yüksek teknoloji yoğun şirket oranı yüzde 3,2 olarak kaydedildi. İSO 500 içinde istihdam oranları, özel kuruluşlarda yüzde 3,8 olarak açıklanıyor. 2009 yılında 153 olan yabancı sermayeli kuruluşların sayısının 2015 yılında 125 olarak kayda geçtiği belirtiliyor.