AB KONSEYİ SCHENGEN ALANI YÖNETİŞİM PAKETİ’Nİ KABUL ETTİ

AB Konseyi 7 Ekim 2013 tarihinde, 10597/13 sayılı Schengen müktesebatının uygulanmasına ilişkin bir değerlendirme ve takip mekanizması kurulmasını öngören yönetmelik ile belli durumlarda, geçici süreli olarak iç sınır kontrollerinin uygulanmasına olanak sağlayan Schengen Sınır Kodu’nu, oybirliğiyle kabul etti.

Hatırlanacağı üzere Konsey, Haziran 2011 tarihinde Schengen alanının güvenliğini artırmak amacıyla, kişilerin serbest dolaşımı ilkesine zarar vermeyecek şekilde, Schengen alanında bir denetleme, değerlendirme ve izleme mekanizması kurulmasını talep etmiş; böylece Schengen Alanı yönetişiminin iyileştirilmesini hedeflemişti. Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan ve Schengen Alanı Yönetişim Paketi olarak da bilinen düzenlemeler, Eylül 2011 tarihinde Konsey ve AP’ye sunulmuş ve Üye Devletlerin görüşüne açılmıştı.

Kabul edilen Schengen Alanı Yönetişim Paketi kapsamında;

Schengen Değerlendirme Mekanizması

• Hâlihazırda Schengen müktesebatının uygulandığı üye ülkeler ile bu müktesebatın kısmi olarak uygulandığı üye ülkelerde geçerlidir. Schengen Alanı’na yeni dâhil olacak ülkeler için söz konusu mekanizma uygulanacaktır.
• Söz konusu mekanizmanın doğru işleyişinden Üye Devletler ve Avrupa Komisyonu sorumlu olacaktır.
• Avrupa Komisyonu, söz konusu mekanizmanın işleyişine ilişkin yıllık ve çok yıllı programlar oluşturacaktır. Söz konusu raporların oluşturulmasında başta FRONTEX olmak üzere, diğer AB kurumlarının görüşleri alınacaktır.
• Raporlar Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanıp Konsey’in onayına sunulacaktır. Ayrıca Komisyon, her yıl AP ve Konsey’e sunulmak üzere düzenli faaliyet raporları hazırlayacaktır.

Schengen Sınır Kodu

• 562/2006 sayılı yönetmelikte yapılan değişiklik ile, belirli koşullarda üye ülkelerin iç sınır denetimlerini, geçici süre ile yeniden uygulamalarına olanak sağlanırken; söz konusu kontrollerin kişilerin serbest dolaşımı ilkesine zarar vermeyecek şekilde gerçekleşmesi gerekmektedir.
• Söz konusu belirli koşullar: 1) kamu politikası ve iç güvenliğe yönelik ciddi tehditlerin oluşması; 2) dış sınırların kontrolü kapsamında ciddi eksikliklerin ve tehditlerin bulunması olarak tanımlanmıştır.
• Bir üye ülkenin, tek taraflı olarak iç sınır kontrollerini yeniden uygulamaya koyabilme imkânı bulunmaktadır. Bu kapsamda önceden belirlenmiş ve yoğun katılımlı etkinlikler öncesinde veya acil durumlarda (terör saldırısı gibi) bir üye ülke, geçici süre ile iç sınır kontrollerini yeniden uygulamaya koyabilir.
• Bir üye ülkenin iç sınır kontrollerini uygulamaya koyma talebi, üye ülkenin özel durum ile ilgili ayrıntılı bir raporu Avrupa Komisyonu ve diğer üye ülkelere sunması ile mümkündür. Avrupa Komisyonu, söz konusu rapor ile ilgili görüş bildirme şansına sahiptir.
• Dış sınırların kontrolü kapsamında ciddi eksikliklerin ve tehditlerin bulunması konusunda ise, Avrupa Komisyonu, Schengen Değerlendirme Mekanizması kapsamında hazırlanacak yıllık raporları temel alarak, dış sınırlarda yasadışı göç konusunda ciddi tehlikelerin ve tehditlerin oluştuğu noktasından hareketle, bir üye ülkeden geçici süre ile iç sınır kontrollerini uygulamasını talep edebilir.
• Bu talebin oluşturulmasında Avrupa Komisyonu FRONTEX, EASO, Europol gibi diğer AB kurumlarının görüşlerinin alınmasından sorumlu olup; mevcut tehdidin 3 aydan fazla bir süre devam etmesi halinde Konsey’e, bir veya bazı üye ülkelerin iç sınır kontrollerini yeniden uygulaması konusunda tavsiye verebilir.