AB GÜNDEMİ: Horizon 2020 ve Erasmus+ Bütçesi Artırımında Öncelik: İklim Çalışmaları

Horizon 2020 ve Erasmus+ Bütçesi Artırımında Öncelik: İklim Çalışmaları

AP ve Konsey arasındaki 2019 bütçe anlaşmasını takiben, Avrupa Komisyonu Horizon 2020 ve Erasmus+ programları için toplam 100 milyon avroluk ek bütçe ayırdığını açıkladı. Böylece  AB, özellikle iklim değişikliği gibi temel zorluklarla mücadele ve eğitim alanındaki çabalarını güçlendirmeyi hedefliyor. 100 milyon avrodan 80 milyonu, AB'nin araştırma ve geliştirme programı olan Horizon 2020’ye, geriye kalan 20 milyon avro ise öğrencilerin AB sınırları içerisinde farklı ülkelerde öğrenim görmesini sağlayan öğrenci değişim programı Erasmus+ için ayrıldı.  Bu noktada Türkiye’nin de bütçesi artırılan bu iki programa katıldığını hatırlatmak gerekiyor.

Horizon 2020

2013-2020 dönemini kapsayan Horizon 2020 AB tarafından yürütülen ve dünyadaki en yüksek bütçeli araştırma, inovasyon ve bilim programıdır. Bu program kapsamında iklim değişikliği ile ilgili araştırmalar yapmak, AB’nin küresel rekabette gücünü artırmak, büyümesini sağlamak ve yeni iş olanakları yaratmak amaçlanıyor. Horizon 2020 hedefleri üç ana başlıktan oluşuyor. İlk başlık olarak karşımıza Bilim Desteği çıkıyor. Bununla Avrupa Araştırma Konseyi tarafından finanse edilen sınır araştırması, mevcut araştırma altyapılarının ağı, araştırmacıların kariyerlerinin her aşaması için mobilite hibeleri gibi konularda çalışmalar yapılıyor. Horizon 2020’nin ikinci başlığını ise Endüstri Liderliğine Destek oluşturuyor. Bu başlıkta, Avrupa'nın endüstriyel rekabet edebilirliği için büyük öneme sahip projeler yapılıyor ve KOBİ’lere yönelik hedefli destek sağlanıyor. Üçüncü başlık ise AB tarafından belirlenen aşağıdaki öncelikli toplumsal konulara odaklanan projeleri kapsıyor:

 -Sağlık, demografik değişim ve refah

 -Gıda güvenliği, sürdürülebilir tarım ve ormancılık, denizcilik, denizcilik ve iç su araştırması ve biyo-ekonomi

 -Güvenli, temiz ve verimli enerji

 -Akıllı, yeşil ve entegre taşıma

 -İklim eylemi, çevre, kaynak verimliliği ve hammadde

 -Değişen bir dünyada Avrupa - kapsayıcı, yenilikçi ve yansıtıcı toplumlar

 -Güvenli toplumlar - Avrupa ve vatandaşlarının özgürlük ve güvenliğini korumak

Bu başlık altında ayrıca, dört tane daha destekleyici önlem yer alıyor:

 -Mükemmelliği yaygınlaştırmak ve katılımı artırmak

 -Toplum ile birlikte ve toplum için bilim

 -Ortak araştırma merkezi

 -Avrupa yenilik ve teknoloji enstitüsü

Türkiye programa katılım anlaşmasını 4 Haziran 2014 tarihinde imzalamıştır. Koordinasyonu Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından yürütülen Ufuk 2020 Programı kapsamında sağlanan finansmandan merkezi, yerel ve bölgesel idareler, araştırma merkezleri, üniversiteler ve KOBİ’ler faydalanabilmektedir. Ufuk 2020 Programına ilişkin ayrıntılı bilgiye https://h2020.org.tr/tr web sitesinden ulaşılabilir.

Erasmus+ Programı

Erasmus Programı 1987 yılında AB öğrenci değişim programı olarak kurulmuş ve Ocak 2014’den itibaren Erasmus+ (Erasmus Plus) adını alarak AB’nin eğitim, gençlik ve spor alanındaki fonlarının tek bir çatı altında toplanması sağlanmıştır. Türkiye’nin 2003 yılından beri katıldığı ve her yıl 180.000 öğrenciye Avrupa’da okuma ve çalışma imkânı sunan bu program sadece öğrencilere değil aynı zamanda akademisyenler ve yurt dışında eğitim almak isteyen üniversite personeline de hitap ediyor.

Bu programla yaklaşık 50.000 yabancı öğrenci ve personelin Türkiye’de eğitim görmesi sağlanmıştır. Türkiye’ye gelen değişim öğrencilerinin çoğunluğu Almanya’dan geliyor ve bunların bir bölümü de bu ülkede yaşayan Türk kökenli öğrencilerden oluşuyor. 

Ek Bütçe ile İklim Değişikliği Zorluklarına Karşı Neler Hedefleniyor?

AB’nin 2020’ye kadar belirlediği hedefler arasında, sera gazlarının 1990’a kıyasla %20 azaltılması, tüketilen enerjinin %20’sinin yenilenebilir olması ve enerji verimliliğinin %20 artırılması geliyor. Bunlar, AB’nin iklim değişikliği konusunda 2020 yılına kadar belirlediği ana hedeflerdir. 2030 yılına kadar belirlenen hedefler ise 1990 yılına kıyasla sera gazların en az %40’ının azaltılması, kullanılan enerjinin %32’sinin yenilenebilir olması ve enerji verimliliğinde ise %32,5’a ulaşılması.  2050 yılına gelindiğinde ise hedeflenen bütün değerlerde en az %85 oranında iyileşme bekleniyor. Horizon 2020 programına ayrılan ek bütçe ve programın ardılı olan Horizon Europe programı için önerilen 100 milyar avroluk bütçe ile AB’nin iklim ve çevre politikalarına, enerji politikalarındaki dönüşüme katkı sağlanması amaçlanıyor.

Ek Bütçe ile Eğitim Alanında Neler Hedefleniyor?

2019 bütçesinden  Erasmus+’ın payına düşen ek 20 milyon avro ise  eğitim, gençlik ve spor alanlarını desteklemek için kullanılacak. Bilindiği üzere AB 2025 yılına kadar Avrupa Eğitim Alanı’nın temel taşları olarak Avrupa üniversitelerinin kurulması öngörülüyor. 2021 yılına kadar ise on iki Avrupa üniversitesi kurmak suretiyle öğrencilerin farklı AB ülkelerindeki çalışmalarını birleştirerek bir derece elde etmelerini ve bu üniversitelerin hem Birlik içinde ve hem de Birlik dışında uluslararası düzeyde rekabet edebilmelerini sağlamak istiyor.

AB araştırma, bilim, inovasyon ve eğitim alanında yakın ve orta vadeli hedefleri doğrultusunda mevcut kaynaklarına yenilerini eklemeye devam ederken bu programların bir parçası olan Türkiye’nin kuşkusuz daha fazla ve nitelikli proje üretmesi, ortak gelecek hedeflerine katkıda bulunması gerekiyor.

Zafer Can Dartan, İKV Uzman Yardımcısı